De Hoge Raad oordeelde op 22 september 2023 dat een werkgever in beginsel geen adviserende taak heeft bij veranderde fiscale wetgeving. Tegelijkertijd oordeelde de Hoge Raad dat werkgevers in sommige gevallen wel degelijk gehouden kunnen zijn om hun werknemers op de hoogte te brengen van belangrijke wijzigingen. 

Feiten

De uitspraak gaat– kort gezegd – over twee Zwitserse piloten in dienst van KLM die forse navorderingsaanslagen kregen opgelegd door de Nederlandse Belastingdienst. De twee piloten kregen in 1991 beiden een vrijstellingsverklaring van de Belastingdienst om op die manier dubbele belastingaanslagen te voorkomen. Op 1 januari 2012 veranderde het belastingverdrag tussen Nederland en Zwitserland. Door deze wijziging waren de piloten vanaf dat moment ook inkomstenbelasting verschuldigd in Nederland.

KLM had de piloten niet geattendeerd op de wijziging en de piloten zelf wisten van niets. Als gevolg hiervan is aan beide piloten een navorderingsaanslag inkomstenbelasting opgelegd door de Belastingdienst. De piloten waren van mening dat KLM als goed werkgever gehouden was om hen te attenderen op de fiscale wijziging.

Procesverloop

Onder omstandigheden kan een werkgever echter wel gehouden zijn om zijn werknemers te waarschuwen of informeren bij veranderde fiscale regelgeving.

De kantonrechter oordeelde dat KLM voor vijftig procent aansprakelijk was voor de door de piloten geleden schade, omdat KLM een zorgplicht had jegens de twee piloten. Omdat de piloten ook zelf verantwoordelijkheid droegen voor een correcte nakoming van hun fiscale verplichtingen, hoefde KLM niet de hele schade te vergoeden. In hoger beroep heeft het gerechtshof de vorderingen van de piloten volledig afgewezen. Het hof was van mening dat van KLM niet kon worden verwacht elke fiscale wijziging bij te houden en hun werknemers daarover te informeren.

Anders dan het hof, oordeelde de Hoge Raad dat KLM op grond van goed werkgeverschap gehouden was om de piloten op de hoogte te brengen van de fiscale wijziging. De Hoge Raad oordeelt dat werknemers in beginsel een eigen verplichting hebben tot correcte nakoming van hun fiscale verplichtingen. Onder omstandigheden kan een werkgever echter wel gehouden zijn om zijn werknemers te waarschuwen of informeren bij veranderde fiscale regelgeving. Deze waarschuwings- of informatieplicht vloeit voort uit hoofde van goed werkgeverschap. Welke gevolgen dat heeft voor de schadevergoeding voor de beide piloten, moet nog worden bepaald door het gerechtshof in Den Haag.

Relevante omstandigheden 

De uitspraak van de Hoge Raad maakt duidelijk dat werknemers in de eerste plaats zelf verantwoordelijk zijn voor een correcte nakoming van hun fiscale verplichtingen. De Hoge Raad merkt hierbij op dat werkgevers in beginsel geen adviserende taak hebben over die fiscale verplichtingen. Toch overweegt de Hoge Raad in deze zaak dat  een werkgever soms wel gehouden kan zijn om een werknemer te informeren over fiscale wijzigingen. De Hoge Raad licht in deze zaak drie omstandigheden in het bijzonder uit.

Ten eerste benoemt de Hoge Raad dat KLM een grote professionele werkgever is met een eigen fiscale afdeling en dat KLM daarnaast veel in het buitenland wonende werknemers heeft. Hieruit kan worden opgemaakt dat de aard en omvang van de onderneming van de werkgever van belang zijn bij de vraag of een werkgever gehouden is zijn werknemers in te lichten na veranderde fiscale regelgeving.

Ten tweede speelt de kans op schade en de mogelijke omvang daarvan een belangrijke rol bij het vaststellen van de waarschuwings- of informatieplicht. Een werkgever zal dus sneller moeten informeren of waarschuwen als werknemers schade dreigen te lijden.

Ten derde benadrukt de Hoge Raad dat KLM op de hoogte was van de verdragswijziging en dit ook behoorde te zijn in verband met haar verplichting tot het inhouden van loonbelasting. De Hoge Raad merkt op dat een waarschuwings- of informatieplicht in het bijzonder kan worden aangenomen als de desbetreffende informatie van belang is voor de afdracht van de loonbelasting.

Betekenis voor de praktijk

Het arrest illustreert dat de waarschuwings- of informatieplicht in sommige gevallen ook van toepassing is bij fiscale wijzigingen. Dit is met name het geval indien het gaat om een grote professionele werkgever met een eigen fiscale afdeling en veel in het buitenland wonende werknemers. Daarnaast speelt de kans op schade een rol en de omvang van die mogelijke schade. Bij bekendheid van de fiscale wijziging is het aan te raden om die wijzigingen door te geven aan het personeel.